Pivo se, kao što već dobro znamo, u osnovi sastoji od 4 sastojka, a to su: slad, voda, kvasac i hmelj. Hmelj je svoje zasluženo bitno mesto dobio tek krajem 16. veka, kada je zamenio Gruit (biljne mešavine) kao primarni konzervans piva, odnosno, sličnih fermentisanih pića.

Ali osim toga što je pomagao pivu da duže traje, ulja koja sadrži hmelj pivu su davala aromatičnost i gorčinu koje su brzo prisvojene i prihvaćene kao kvalitativni pivski standard. Od tada do danas, stigli smo do neverovatnog broja od preko 140 novih sorti hmelja, od kojih svaka ima specifične karakteristike na poljima arome i ukusa. I što je najbolje, svake godine se razvijaju nove. Danas je upravo pivarstvo, posebno zanatsko, u značajnoj meri oslonjeno na ova istraživanja. Zahvaljujući otvorenosti krafta, nove sorte se brzo “infiltriraju” u nove recepture.

Ali, da ne bismo previše komplikovali stvari, podelu ćemo grupisati po regionima, u najširem mogućem smislu.

Plemeniti hmeljevi (noble hops)

Iako zvuči drevno i kraljevski, termin “plemeniti hmeljevi” je u upotrebi tek od 80ih godina, pojavivši se kao marketinška referenca kako bi izdvojio kontinentalne evropske sorte hmelja (uglavnom Nemačka i Češka).

Poznate su po svom opojnom i nežnom cvetnom mirisu, ali i začinskim i biljnim notama. U ovu grupu spadaju hmeljevi koji su mahom dobijali prefikse u imenima po oblastima porekla. Najpoznatiji od njih su: Saaz, Tettnanger, Hallertauer, Spalt, itd.

Nije iznenađujuće što se plemenite sorte hmeljeva najčešće asociraju sa pilsnerima i nemačkim lagerima.

Engleski hmeljevi

Ove sorte zapravo i ne vode poreklo iz Engleske, nego su ih tamo doneli flamanski farmeri koji su napustili domovinu tokom Stogodišnjeg rata koji je vođen između Engleza i Francuza. A njihova domovina, današnja Holandija, je u srednjem veku bila pogodno tlo za uzgoj hmelja. Decenijama kasnije, hmelj se prilagođavao ostrvskoj sezoni rasta, koja je bila kraća i sa više vlage, pa je samom adaptacijom i menjao karakteristike.

Danas su engleski hmeljevi poznati po svojoj aromi kore drveta, posebno borovine, i odlično se nadovezuju na snažnu sladnu kičmu klasičnih i prepoznatljivih britanskih pejl ejlova. Najpoznatije engleske sorte su Fuggles, Northern Brewer i Kent Goldings.

Američki hmeljevi

Suštinski, američki hmeljevi su zapravo evolucija zbira prirodnih genotipova divljih sorti, i to verovatno nastalih od nekih preseljenih evropskih sorti koje se razvijaju i uzgajaju u SAD. Zahvaljujući skoro pa idealnim uslovima za rast, ove sorte su “procvetale” u dolini Yakima, koja je i najveća oblast za uzgajanje hmelja u SAD.

Sa ponovnim oživljavanjem kraft proizvodnje, američke hmeljeve su oberučke prihvatili pivari iz celog sveta. Najpoznatije američke sorte su Cascade, Centennial, Citra, Chinook, Columbus, Amarillo, Simcoe, ali s obzirom na dinamičnost ove grane industrije u SAD, uzbudljive nove sorte se stalno pojavljuju.

Hmeljevi južne hemisfere (Novi Zeland i Australija)

Od prve velike žetve 2012. svet je poludeo za novim hmeljevima koji vode poreklo iz toplih krajeva, Novog Zelanda i Australije. Od tada njihova proizvodnja, rasprostranjenost i broj varijacija rastu, a neke od najpopularnijih sorti su dostupne i kod nas. Nelson Sauvin je jedna od sorti koja je ustalila svoje mesto na spisku najtraženijih. Potiče sa Novog Zelanda i imenovan je zbog aromatskih karakteristika bliskih Sauvignon Blanc sorti grožđa; Galaxy je vladar tropskih aroma, od marakuje do ananasa. Pacific Jade, rođak Saaz hmelja, je hvaljen najviše zbog biberastih i nota limuna, kao i zbog toga što se jednako dobro pokazao i kao hmelj za gorčinu i aromu.

Srednja i istočna Evropa

Svima je dobro poznata priča o našoj nekadašnjoj tradiciji uzgajanja hmelja. Međutim, zemlje poput Slovenije ili Poljske doživljavaju njen ponovni procvat. Često možemo čuti da čitav kraft Posebno zahvalnost slovenačkim sortama duguje ceo kraft pokret u regionu. Neke od najpoznatijih sorti koje su se odlično pokazale i van geografskih granica gajenja i tražene su u svakom delu sveta koji neguje kraft scenu jesu Styrian varijacije – Golding, Wolf, Fox, Dragon.

Osim ovih grubih mapskih podela, lepo je znati da je moderno hmeljarstvo i pivarstvo rasprostranjeno baš na svakom koraku, od Brazila do Japana, i da se eksperimenti i ideje konstantno umnožavaju. Jedna od sorti razvijenih u Japanu – Sorachi Ace, dostupna je i u našem webshopu.